कृष्णसेन ईच्छुककाे सम्झनामा समर्पित सासंद सुर्य थापा द्वारा लिखित आलेख।
प्रहरी हिरासतमा कुटीकुटी हत्या
२०५८ मंसिर ८ गते माओवादीले दाङको घोराहीस्थित सैनिक क्याम्पमा हमला गरेपश्चात् उहाँ भूमिगत हुनुभयो । भूमिगत अवस्थामा समेत पत्रकारितालाई निरन्तरता दिनुभएका कृष्ण सेन इच्छुकले बेलाबखत अज्ञातस्थलबाट सम्पर्क गरिरहनुहुन्थ्यो । तर २०५९ जेठको तेस्रो साता लाग्दा नलाग्दै उहाँको प्रहरी हिरासत (तत्कालीन महेन्द्र पुलिस क्लब)मा मृत्युमय यातनाले निधन भएको खबर सर्वप्रथम जनआस्था साप्ताहिकमा सार्वजनिक भयो । सेन दाइको उचाइका सहृदयी, संवेदनशील, भद्र र गम्भीर व्यक्तित्व त्यसबखत त्यस आन्दोलनमै छैनन् कि भन्ने मलाई लाग्दथ्यो । उहाँको हत्याको खबरले सिंगो संचार क्षेत्र आहत र स्तब्ध भयो ।
मृत्युमय यातना : उच्च सहादत
कृष्ण सेन इच्छुकको हत्याको त्यही परिवेशमा मैले बुधबार साप्ताहिकमा ‘कलमको घाँटीमा यातनाको पासो’ (१९ असार २०५९) र ‘हिरासतमा हत्या, थलीमा गोली !’ (१२ भदौ २०५९) शीर्षकमा टिप्पणी र समाचार लेखेको थिएँ । सेन दाइसँगको छोटो तर अविस्मरणीय संगतमा मैले उहाँमा उदात्त मानवीय भावना र संवेदनशीलता छताछुल्ल रहेको पाएको थिएँ । तर उहाँ स्वयम् नै राज्यको अमानुषिक यातनाको निशाना बन्नुभयो । योभन्दा ठूलो अफशोच अरू केही हुनसक्दैन ।
कृष्ण सेन ‘इच्छुक’को प्रहरी हिरासतमा हत्या भएको खबर सार्वजनिक भएको एक साता बितिसक्दासमेत सरकारी निकायहरू मौन देखिएका थिए । वास्तवमा उहाँको हत्याले ‘माओवादी जनयुद्ध’ मा संलग्न एक जना संघर्षशील धरोहरको अवशान भयो । एकजना स्थापित साहित्यकार र समर्पित पत्रकारलाई आस्थाको आधारमा पक्राउ गरी प्रहरी हिरासतमा कुटीकुटी हत्या गरिएको समाचारले विश्व समुदायमै नेपालको छवि धूमिल भयो । अर्घाखाँचीको जलुके, भालुबाङमा स्थायी बसोबास रहेका प्रतिष्ठित पत्रकार सेनको हत्या-प्रकरण यत्तिकै साम्य हुन सकेन । किनभने उहाँ बन्दुक बोकेर युद्ध लडिरहेको गुरिल्ला हुनुहुन्थेन, जसको युद्धमोर्चामा गोली लागेर मृत्यु भएको होस !
‘सरकारले आफ्नो हिरासतमा राखेका व्यक्तिलाई यसरी मार्छ भन्ने लागेको थिएन । उहाँ जुन बाटोमा लाग्नुभएको थियो, त्यसको सजाय कानुनीरूपमा दिनसक्थ्यो । लामो काराबासमा राख्न सक्थ्यो । तर हत्या नै गरिहाल्नेछ भन्ने मैले सोच्नै सकेकी थिइनँ’- साहित्यकार सेनकी पत्नी तक्मा केसीले त्यतिबेला टेलिफोनमा बताउनुभएको थियो । ‘एकजना साहित्यकार र पत्रकारको हत्या गर्नुले सरकारको कायरता अझ गम्भीररूपमा देखापरेको छ’- सेनपत्नी केसीले त्यतिबेला मसँग भन्नुभएको थियो ।
सेनको हत्यासम्बन्धी जानकारी औपचारिकरूपमा कुनै निकायले दिए कि ? श्रीमती तक्मा केसीले बताउनुभयो- ‘अहँ ! कसैले कुनै प्रकारले सम्पर्क नै गरेन ।’
सुरक्षाकर्मीहरूले २०५९ जेठ १३ गते शिक्षण अस्पतालबाट श्रीमती तक्मा केसीलाई पनि पक्रेका थिए । तीन दिनपछि उहाँ छुट्नुभयो र पोखरामा पढाउन जानुभयो । त्यतिखेर इच्छुकको सम्बन्धमा सोध्दा केसीलाई भनिएको थियो- ‘उहाँ कष्टडीमा हुनुहुन्छ ।’ ‘उहाँको विचार परिवर्तन गराउन सकिन्छ कि !’ सुरक्षाकर्मीहरूले यस्तो प्रश्नसमेत गरेका थिए । ‘तर आफ्नो भेटघाट नै नभएको कारण त्यतापट्टि ध्यान दिने कुरै भएन’-श्रीमती केसीले त्यतिबेला मसँगको टेलिफोन संवादमा भन्नुभएको थियो । उहाँ आफ्नी नौ वर्षीया छोरी समीक्षाका साथ इच्छुकको सम्बन्धमा सरकारी जवाफको प्रतीक्षामा रहनुभयो । तर तत्कालीन सरकार प्रमुखको ॅसाहित्यकार वा पत्रकार जो भए पनि आतंककारीहरू मारिन्छन्’ भन्ने टिप्पणीबाहेक उहाँले कुनै जानकारी पाउनु भएन । ‘मलाई त सरकारले उहाँलाई मार्नै चाहेको थियोजस्तो लाग्यो’ श्रीमती केसीले शोकमग्न अवस्थामा बताउनुभयो- ‘यातना दिँदादिँदै मारिएको भन्ने बहाना होला । माथिकै आदेशमा हत्या गरिएको हुनसक्छ -तक्माको गम्भीर आशंका थियो ।
इच्छुकको हत्यापश्चात् राष्ट्रिय-अन्तर्राष्ट्रियरूपमा पत्रकारहरू, मानवअधिकारवादीहरू र सम्बद्ध संघ-संस्थाहरूले उहाँकको हत्या सम्बन्धमा सत्य-तथ्य स्पष्ट पार्न माग गरिरहे ।
‘यस्तो अवस्थामा हामीले पारिवारिक स्तरबाट के पहल गर्ने र ?’ तपाईंहरूले उहाँको स्थितिका बारेमा थाहा पाउन कुनै पहल र प्रयत्न गर्दै हुनुहुन्छ कि भन्ने प्रश्न गर्दा श्रीमती केसीले भन्नुभयो- ‘कानुनीरूपमा पहल गर्ने हो भने त्यो लामो हुन्छ भन्ने इष्टमित्रहरूको सल्लाह छ । के गर्ने ? म ठूलो अन्योलमा छु ।’ अन्ततः उहाँको हत्या गरेर राज्यले आफ्नो दमनकारी रवैया धेरै लामो समय लुकाइरहन सकेन ।
पुख्र्यौली प्यूठान : कर्मभूमि सञ्चार क्षेत्र
प्यूठान मल्लरानी गाउँपालिका- ५ सराङकोटमा पुख्र्यौली घर हो -कृष्ण सेन इच्छुकको । उहाँ भारतको देहरादुनमा जन्मिनुभएको थियो । उहाँहरू दुई भाइ हुनुहुन्थ्यो । बुबाआमाहरू हुनुहुन्न । पछि उहाँले अर्घाखाँची जलुके, भालुबाङमा बसाइ सार्नुभयो । उहाँको कर्मभूमि दाङ, प्यूठान र काठमाडौं भयो । उहाँका भाइ गंगा सेनको २०५८ सालमा सरकार-माओवादी वार्ताको बखतमै मुटु रोगका कारण असामयिक निधन भयो । श्रीमती तक्मा र छोरी समीक्षाबाहेक परिवारमा भाइका पाँच छोरी र एक छोरा बाँकी रहनुभयो ।
पुलिसको छायाँमात्रै देख्दा तर्सिएर सारा गोपनियता ओकल्ने र ज्यानको मायाले आफ्ना साथीहरू चिनाउँदै हिँड्ने कमजोर पंक्तिका माओवादी नेताहरूसामु कृष्ण सेन एउटा अपवाद हुनुभयो, जसले केही कुरा खोल्नुको सट्टा बरू मृत्युको बाटो रोज्न पुग्यो भन्ने एकथरिको टिप्पणी सुनिन्छ । तर मृत्युको कठोर बाटो रोजेर पनि उहाँले त्यतिबेला संसारभरि हंगामा मच्चाउनुभयो । आखिर, कृष्ण सेन किन मारिनुभयो ? एक जना निष्ठाका साथ क्रियाशील वरिष्ठ पत्रकारले यसरी किन ज्यान गुमाउनुपर्यो ? कृष्ण सेन त हिजो पनि लेख्ने, आज पनि लेखिरहेको र भोलि पनि जनताको साथमा रहेर लेख्ने इमान्दार लेखक हुनुहुन्थ्यो । उहाँ निरन्तर आन्दोलनमा सक्रिय हुनुहुन्थ्यो । इमान र निष्ठाका कृष्ण सेनहरू मारेर राज्यले केही लाभ र उपलब्धि पाउन सकेन र पाउँदैन नै । बरू यस्ता असल नागरिकहरू गुमाउँछ, जो राष्ट्रका लागि अत्यावश्यक, योग्य र समर्पित छन् ।
संकटकालको दुरूपयोग कसरी भयो ? कृष्ण सेन ‘इच्छुक’को हत्या एउटा सटीक दृष्टान्त बनेको छ । एकजना चर्चित साहित्यकार र नाम चलेका सम्पादकको त यसरी ‘गुपचुप’ हत्या गर्ने सरकारले सर्वसाधारण जनतामाथि कति ज्यादति गर्यो होला ? कति निर्दोष व्यक्तिहरूले कृष्ण सेनको नियति भोगेका होलान् ? गम्भीर प्रश्न उपस्थित छ ।
नेपाल पत्रकार महासंघले सरकारलाई ४८ घण्टे अल्टिमेटम दिएर कृष्ण सेनको स्थिति स्पष्ट पार्न माग गर्यो । अल्टिमेटमको घोषित अवधि समाप्त भइसकेपछि पनि सरकारले केही स्पष्ट गरेन । सरकारले आम पत्रकारहरू कृष्ण सेनको हत्याबाट कति धेरै मर्माहत भएका छन् भन्ने कुरालाई समयमै बुझ्ने गम्भीरता नै देखाएन । यो अवस्था ज्यादै लज्जाजनक थियो । लोकतान्त्रिक भनिएको सरकारले सम्मानित कलमकर्मीको ज्यान लिएर आफूलाई किन यसरी पतनपथमा अग्रसर गराएको होला ? यो विश्मयकारी घटना बन्नपुगेको स्पष्टै छ ।
संवेदनशील व्यक्तित्व
२०५८ जेठ ५ गते रुकुम जिल्ला नुवाकोट गाविसको खारैर भन्ने ठाउँबाट तत्कालीन रुकुम जिल्ला विकास समितिका उपसभापति ठगेन्द्रप्रकाश पुरीलाई सशस्त्र माओवादी समूहले अपहरण गर्यो । करिब एक हप्तासम्म उहाँको स्थिति अज्ञात रह्यो । त्यसबीचमा उहाँलाई चार दिन जति नुवाकोटकै साक्चखोलामा राखिएछ । अपहरणको जानकारी आएपछि हामीले उहाँको अपहरणबाट मुक्तिका लागि पहल गर्ने सम्बन्धमा छलफल गर्यौं । मेरो कृष्ण सेन इच्छुकसँगको मित्रता र सम्बन्धका कारण मैले सेन दाइसँग टेलिफोनमा सम्पर्क गरेँ । त्यतिबेला उहाँ ‘जनादेश’को सम्पादक हुनुहुन्थ्यो । मैले भेटेरै अपहरण अत्यन्त अन्यायपूणर् रहेको स्पष्ट पारें । उहाँले पार्टीको सम्बन्धित तहमा सम्भवतः तत्कालै नजिकैको पेउघा टेलिफोन बुथमा खबर गर्ने प्रबन्ध मिलाउनुभयो । र, ८ दिनपछि जेठ १३ गते उपसभापति पुरी रिहा गरिनुभयो ।
रिहाइपश्चात् जेठ १५ गते पुरीजी काठमाडौं आउनुभयो । सेन दाइले उहाँलाई लिएर भेट्न आउन सक्नुहुन्छ भन्नुभएकाले म र पुरीजी बागबजारस्थित ‘जनादेश’को कार्यालयमा पुग्यौं । झन्डै ४/५ घण्टा नै समय लगाएर उहाँले पुरीजीसँग अपहरणको इतिवृत्तान्त, माओवादीले गरेको व्यवहार र पीडितको पछिल्लो अनुभूति सम्बन्धमा छलफल गर्नुभयो । उहाँको बढी जोड माओवादीले कस्तो व्यवहार गरे भनी बुझ्नेतर्फ केन्द्रित थियो । अपहरणमा परेको एकजना पीडित पात्रसँग उहाँले जुन चासो र संवेदनशीलताका साथ छलफल गर्नुभयो, त्यतिखेर मलाई लागेको थियो- ‘सेन दाइ कुन मुटुले सशस्त्र युद्धको प्रक्रियामा संलग्न हुनुभएको होला ?’
पुरी पछि उहाँ राष्ट्रिय सभा सदस्य पनि हुनुभयो । उहाँले प्राप्त गरेको नयाँ जीवन खासमा इच्छेककै उपहार हो भन्दा अत्युक्ति हुँदैन ।
रचनात्मक काम : हृदयको सम्मान
जनादेश साप्ताहिक अहिले बन्द छ । कृष्ण सेन इच्छुक भैतिक रूपमा हामी माझ हुनुहुन्न । जनयुद्ध वा सशस्त्र संघर्ष पनि अहिले जारी छैन । शान्ति प्रक्रिया वा परिवर्तित परिवेशमा आज इच्छुकले कति धेरै योगदान गर्न सक्नुहुन्थ्यो होला ? उहाँले युद्धकालमै गिरिजाप्रसाद कोइराला र पुष्पकमल दाहाल “प्रचण्ड” बीच सम्पर्क सेतुको माध्यम बनेर नयाँ प्रक्रियाको आधार तयार गर्नुभएको थियो । त्यही सम्बन्ध बिस्तारित भएर शान्तिपूणर् अवतरणद्घारा हिंसा/प्रतिहिंसाको अन्तहीन शृङ्खला अन्त्य भयो । र, सामन्ती राजतन्त्रको उन्मूलन एवं संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको स्थापना संभव भयो । खासमा यस परिवर्तनमा इच्छुकको सहादत र बलिदानले महान योगदान गरेको स्वतःस्पष्ट छ ।
२०१३ सालमा जन्मिनुभएका कृष्ण सेन इच्छुक जम्मा ४६ बर्ष बाँच्न पाउनुभयो । अत्यन्त सरल, मृदुभाषी, वर्गप्रति इमान्दार, भावुक र निष्ठावान उहाँले आफ्नो छोटो जीवनकालमा जनसाहित्य, पत्रकारिता र सामाजिक परिवर्तनको कष्टसाध्य प्रक्रियामा अतुलनीय त्याग, संघर्ष र योगदान गर्नुभएको छ । आफ्ना योगदानहरूकै जग र स्मृतिमा उहाँ एक जना महान कलमकर्मीका रूपमा स्मरणीय र सम्मानित हुनुहुन्छ ।
उहाँको सम्मानमा सराङ्कोट प्यूठान, जलुके अर्घाखाँची, घोराही दाङ र काठमाडौमा रचनात्मक काम गरेर स्मृतिलाई चीरस्थायी बनाउने कोसिस भएका छन् ।
यसमा मल्लरानी गाउँपालिका, शीतगंगा नगरपालिका, घोराही उपमहानगरपालिका, प्रदेश सरकार र संघीय सरकारले पत्रकार महासंघसंग ठोस सहकार्य गर्न सक्छन् । जलुके भालुवाङको इच्छुक नगर नामाकरण, इच्छुक स्मृति पार्क, इच्छुक स्मृति पुस्तकालय, स्मृति गृह र संग्रहालय निर्माण र प्रदेशस्तरमा अक्षय कोष खडा गरी पत्रकारिता पुरस्कारको स्थापना गरेर मूलतः पत्रकार महासंघको संयोजनकारी भूमिकामा रचनात्मक काम गर्नुपर्ने खाँचो छ । सहादतको डेढ दशक समय बितिसक्दा हामीले आफ्ना अग्रज र मार्गद्रष्टा इच्छुकको योगदानलाई कति स्मरण गर्यौं र गरिरहेका छौं ?
यो प्रश्न हामीले आआफैलाई गरेर ठोस योजनाका साथ अघि बढ्न अबचाहिँ निमेष पनि ढिलो नगरौं । किनभने इच्छुक आफ्नो लागि होइन, देशका लागि समर्पित व्यक्तित्व हुनुहुन्थ्यो ।
हिरासतमा हत्या, थलीमा गोली
‘मंगोल अनुहारको बेवारिसे शव’
गृह मन्त्रालयका सहसचिव सुशीलशमशेर जबराको संयोजकत्वमा ‘कृष्ण सेन नामक व्यक्तिका सम्बन्धमा छानविन गर्न गठित समितिले पेस गरेको प्रतिवेदनमा कृष्ण सेन पक्राउ नै नपरेकोे तर मारिएको ! उदेकलाग्दो निष्कर्ष उल्लेख गरेको पाइन्छ ।
दश पृष्ठ लामो उक्त प्रतिवेदनको निष्कर्षमा भनिएको छ- ‘निज सेन मरेको वा थुनामा रहेको वा अन्यत्र कहीँ रहेको भन्ने सम्बन्धमा समेत कुनै ठोस निष्कर्षमा पुग्नसक्ने प्रामाणिक आधारसमेत हालसम्मको छानविनबाट समितिले फेला पार्न नसकेको हुँदा सोहीबमोजिमको प्रतिवेदन प्रस्तुत गरिएको छ ।’
प्रतिवेदनको पृष्ठ ५ र ६ मा शिक्षण अस्पतालमा गरिएका शव परीक्षणमध्ये पुरुषका सातवटा शवको प्रतिवेदन अध्ययन गर्दा ५९/०१५०, अन्दाजी ४५ वर्षको मंगोलायड अनुहारका व्यक्तिको गोली लागेको लाशको शव परीक्षण २०५९/२/१६ मा भएको उल्लेख छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौंले सो बेवारिसे शवका सम्बन्धमा गरेको अनुसन्धान कारबाही, अनुसन्धानमा संलग्न अधिकारीहरू र शव परीक्षण गर्ने अधिकारीसमेतलाई बुझ्दा प्राप्त तथ्यहरू निम्नअनुसार छन्ः
‘परीक्षण मिति २०५९/२/१६, तौल ७० केजी, आँखा खैरा, उचाई ६७ इन्च, जाति मंगोल, उमेर अन्दाजी ४५ वर्ष, मृत्युको कारण पेट र छातीमा गोली लागेको, परीक्षण गरेको समय १४ः०० बजे, परीक्षण गर्ने अधिकारी डा. हरिहर वस्ती ।’
जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौंबाट प्राप्त अनुसन्धान फाइलबाट प्राप्त विवरणमा मिति २०५९/२/१६ गते गस्तीको क्रममा बिहान दुई बजेको समयमा का.जि. गोकणर्देखि थलीतर्फ गइरहेको अवस्थामा ४/५ जनाको समूह हिँडिरहेको देखी शंका लागेर सोधपुछ गर्न लाग्दा भागेकाले गोली चलाउँदा घाइते भई लडेकाले उपचार गर्न ल्याउँदा बाटोमा मृत्यु भएको भन्ने तत्काल जिप्रका काठमाडौंमा कार्यरत सई विजयप्रताप शाहको सोही मितिको प्रतिवेदनमा रहेको तथ्य खुलेको’ बताइएको छ ।
यहाँनेर विचारणीय पक्ष के छ भने उक्त बेवारिसे शवको परीक्षण १४ बजे र थलीमा भाग्न लाग्दा गोली लागेको समय पनि २ बजे एउटै परेको छ । यसले थलीमा गोली लागेर घाइते भएको कारणले होइन, प्रहरी हिरासतमा यातना दिएका कारणले कृष्ण सेनको मृत्यु भएको र मृत्युपश्चात् नक्कली प्रपञ्च रचेर पेट र छातीमा गोली लागेको भनिएको थियो भन्ने प्रष्ट हुन्छ । समितिले जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौंका एसपी टपेन्द्रध्वज हमाल, मुचुल्का गर्ने इन्स्पेक्टर केदारसिंह राठौर र शिक्षण अस्पतालमा कार्यरत प्रहरी हवल्दार विष्णुप्रसाद खतिवडा र शव परीक्षण गर्ने चिकित्सक डा. हरिहर वस्तीसँग सम्पर्क गर्दा मृतकको फोटो नखिचिएको विविध कारणले फोटो खिच्न नसकिएको तर शवमा लगाएको अवस्थाका कपडा अस्पतालमा रहने गरेको, अस्पतालमा कुनै पनि सामान राख्न नगरिएको र बजेटको अभावले गर्दा फोटो खिच्ने व्यवस्थालाई निरन्तरता दिन नसकिएकोजस्ता परस्परविरोधी धारणााहरू व्यक्त गरिएको छ ।
कृष्ण सेनको हुलिया तथा मृत्यु भएको सम्भावित मितिसमेतलाई दृष्टिगत गर्दा समितिले लास देख्ने उल्लिखित सबै व्यक्तिहरूलाई फोटो देखाई उक्त शव (कृष्ण सेनको) हो-होइन भनी सोधनी गर्दा सबै जनाले लामो समय व्यतित भइसकेकाले हो वा होइन भनी एकीनसाथ भन्न नसकिने बताएको व्यहोरा प्रतिवेदनमै उल्लेख छ । ‘जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौं, सशस्त्र प्रहरी प्रधान कार्यालय, शाही नेपाली सेनाको १ नं. बाहिनी, वडा प्रहरी कार्यालय गौशाला समेतबाट विवरण माग गर्दा कृष्ण सेनलाई पक्राउ नगरिएको कुरा उल्लेख गर्दै कुनै पनि निकायले निज पक्राउ परेको तथा हिरासतमा मृत्यु भएको कुरालाई अस्वीकार गरे’- प्रतिवेदनमा भनिएको छ ।
समितिले निष्कर्षमा औंल्याएको छ- शिक्षण अस्पतालमा मिति २०५९/२/१६ गते गराइएको शव परीक्षण संकेत नं. ५९-०१५० को बेवारिसे भनिएको लासका सम्बन्धमा छानविनको क्रममा सोधपुछ गर्दा यस समितिलाई सम्बन्धितहरूबाट स्पष्ट जवाफ प्राप्त हुन सकेन । उक्त व्यक्ति गोकणर्बाट थलीतर्फ जाने बाटोमा प्रहरीसँगको मुठभेडमा मारिएको भन्ने भनाइ रहेको छ । अन्य मुठभेडका घटनाजस्तो सार्वजनिक जानकारीमा पनि नआएको उक्त घटनाका सम्बन्धमा विस्तृत छानविन गर्ने विषय यस समितिको कार्यक्षेत्रभित्र नभएको हुँदा उक्त घटनाभन्दा पनि घटनामा परी मर्ने व्यक्ति सनाखत हुनसक्ने/नसक्ने सम्बन्धमा समितिले विस्तृत जानकारी लिने प्रयास गर्यो । कृष्ण सेन भन्ने व्यक्ति प्रहरी हिरासतमा मारिएको भन्ने समाचारहरू प्रकाशित भइरहेको परिप्रेक्ष्यमा यो जरुरी पनि थियो । जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौंका प्रमुख एसपी टपेन्द्रध्वज हमालले उक्त शवमा पाइएका कपडा, चप्पललगायतका कुनै पनि सामान सनाखतका लागि नराखिएको बताएका र मुचुल्का तथा आफ्नो प्रतिवेदनमा समेत सनाखत गर्न सहयोग पुग्ने गरी विस्तृत रूपमा हुलिया चित्रित नगरिएकोबाट अनुसन्धान निकायको काम कारबाहीमा कमीकमजोरी देखिएको छ ।’
जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौंको अनुसन्धान फाइलले उक्त बेवारिसे शवको सम्बन्धमा घटना प्रहरीले घटाएको तथ्य काठमाडौंकै थलीमा प्रहरीको गोली लागेको भन्ने व्यहोरा उल्लेख गरेबाट खुलेको छ । यसरी प्रहरीले हिरासतमा यातना दिएर हत्या गरेको तथ्यलाई गृहमन्त्रालयकै निरीह आन्तरिक छानविन समितिले समेत घुमाउरो हिसाबले सावित र स्वीकार गरेको कुरा प्रतिवेदनले अझ प्रष्ट पारेको छ ।
काठमाडौंमै नक्कली घटनाको बहानामा प्रहरीको गोली लागेर (!) पक्राउ परी हिरासतमा रहेका कृष्ण सेनको हत्या भएको कुरा सोझो-घुमाउरो रूपमा गृहमन्त्रालयकै प्रतिवेदनले स्वीकारेको देखिन्छ ।
(नेपाली पत्रकारहरूको छाता संगठन नेपाल पत्रकार महासंघ, प्रदेश नं ५ ले आयोजना गरेको ‘प्रादेशिक सञ्चार सम्मेलन’ (२०७५ माघ ११-१२, शीतगंगा नगरपालिका-८, जलुके, कृष्ण सेन इच्छुकको निवासस्थल)
– रातो फूलबारी, बर्ष २४ अंक २, २०८१
– स्वतन्त्रता संग्राम, १९ माघ २०८०